Veteriner | BAŞIN DİSEKSİYONU

Veteriner |

BAŞIN DİSEKSİYONU

Buraya kadar başın dışında vücudun diseksiyonunu yapmış bulunuyoruz.

Şimdi dikkatli olarak başın diseksiyonunu yapacağız. Önce başın bir tarafındaki deriyi ventral’den

 

median hatta kadar ayırıp yüzün deri altındaki dokularını meydana çıkarınız. Deri altındaki kasların bir çoğu deri kasıdır. Şu anda kulağın derisini ayırmayınız.

 

Önceden de belirttiğimiz gibi önce platisma’yı tetkik ediniz. Plut- sima boyunun deri kasının cranial portion’unun dorsal’inden ağızn doğru seyreder.

Ağızın etrafında m. orbicularis oris, gözün etrafında m.

 

orbicular- is oculi bulunur. Burun delikleri (nares)adeta virgül şeklinde olup cartílago nasi parietales ve cartilágines nasi accessorius adındaki kıkırdaklardan oluşur. İki burun deliği arası planum nasale olup yapısında bez ihtiva etmez. Halbuki bu saha sığırlarda devamlı nemlidir; zaten nemli durumunu kayıp edip bu bölge kurursa hayvan ateşli bir hastalığa tutulduğu kanaatine varılır. Köpekte bu bölgenin nemliliği ca vum nasi içindeki bezlerin salgılarından doğar.

 

Şimdi m. cleidomastoideus, m. sternomastoideus ve m. omotransverarsarius’un insertion yerlerini tespit ediniz.

N. accessorius

da bu sahadadır. İkinci boyun siniri, ikinci for,

 

Ínter vertebrale’den ayırılarak kulağa gider, bu sinirin dorsal kolu kulağın derisini innerve eder. Halbuki N. cervicalis primus, m. sterno thyroideus, sternohyoideus, tyrohyoideus’a gider ve başlangıçta n. hypo- glossus ile birleşir, ansa hypoglossi’yi yapar. Pharynx(yutak)’ın cauda ünde, in. retropharygeus bulunur, adeta büyük bir tyroid bezi halindedir, halbuki thyroid bezi bunun caudal’indedir.

 

Ansa hypoglossi’yi

bulduktan sonra, n. hypoglossi’yi takip ediniz. For. hypoglossivasıtasıyla cavum cranii’yi (kafatasını) terkeden sinir ventral’e ve cranial’e doğru A carotis communis’in kolu olan A. carotis

önünde for. jugulare vasıtasıyla kafatasını terkeden, 9 (N. glossopha- ryngeus), 10 (N. vagus), 11 (N. accessorius) sinirleri yer alır. Kulağın

 

radix’inin ventralin’de «v» şeklinde olan tükrük bezi Gl. parotis bunun ventralinde Gl. mandibularis bulunur. Sonkinin ventral’inde in. man- dibularis yer alır. Gl. mandibularis, parotis tükürük bezinden büyüktür. Bu bezin üstünde m. auricularis ventralis bulunur, bu kulağın depres- sor’udur. N. fascialis, for stylomastoideus’tan cavum cranii’yi terkeder, yüze doğru seyrettikten sonra göz ve kulağın dış kaslarını ve platismaya kollar verir. Gl. porotis’in kanalı ductus parotidea, m. masseter’in üzerinde ağıza doğru seyreder. N. facialis ramus mandibulae’nin hemen caudal kenarına yakın dört kola ayrılır, en dorsal kolu N. auricularis palpebra olup kulağın cranial’inde üst göz kapaklarına (palpebra- lara) gider. Bu kolun ventarlinde n. buccalis dorsalis bulunur ve ductus parotidea’ya arkadaşlık eder. Bunun da ventral’inde n. buccalis ventralis vardır ve corpus mandibulae’nin ventral margosu boyunca seyreder. Dördüncü kol n. cutaneus olup aşağıya ve geriye doğru gl. mandibularis üzerinde seyreder, boyun deri kası üzerinde sonlanır. Bu kol ile n. buccalis arasında bir anastomoz vardır. N. fascialis’in motor iplikleri yüzün mimik kasları (kulakların dudakların ve yanakların göz kapaklan kaslarını) innerve eder. Sensitif olan iplikler ise dilin ön 3/2 sini, parasympathic iplikler ise Gl. parotit hariç baştaki diğer bezleri innerve eder.

Beyinin beşinci çift siniri olan N. trigeminus genel olarak sensi- tifdir, ancak masticasyon kaslarını (çiğneme) motor iplikleri ile innerve eder. Bunun üç ana kolu vardır. Dorsal’den ventral’e doğru N. ophtalmicus, N.

 

maxillaris, M. mandibularis’tir (şekil: 21).

 

externa’nin letaral’inde seyreder ve dile gider. N. hypoglossus’ıııı